છ મહિનાના લાંબા સંઘર્ષ બાદ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ ગુરુવારે મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલની ધરપકડ કરી હતી. કેજરીવાલની દિલ્હી દારૂ કૌભાંડના એક કેસમાં ધરપકડ કરવામાં આવી છે. ધરપકડ પહેલા તપાસ એજન્સીએ દિલ્હીના સીએમને 9 સમન્સ મોકલ્યા હતા.
EDના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ધરપકડ પહેલા કેજરીવાલની લગભગ 3 કલાક પૂછપરછ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ તેઓ આખા દારૂ કૌભાંડને પ્રોપગેન્ડા ગણાવતા રહ્યા. આખરે તપાસ એજન્સીએ તેને પકડી લીધો.
તપાસ એજન્સી સાથે જોડાયેલા સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, હાઈકોર્ટના નિર્ણય બાદ EDની ટીમ સક્રિય થઈ ગઈ છે અને પૂછપરછ માટે મુખ્યમંત્રીના નિવાસસ્થાને પહોંચી છે. EDની આ ટીમનું નેતૃત્વ તપાસ એજન્સીના એડિશનલ ડાયરેક્ટર કપિલ રાજ કરી રહ્યા હતા.
તેમના સિવાય આ ટીમમાં ત્રણ વરિષ્ઠ અધિકારીઓનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો, જેઓ 2022થી દારૂ કૌભાંડની તપાસમાં લાગેલા છે. કેજરીવાલ ઉપરાંત, આ અધિકારીઓ અત્યાર સુધી આ કેસમાં સંડોવાયેલા છેઃ મનીષ સિસોદિયા, સંજય સિંહ અને કે. કવિતાની ધરપકડ કરવામાં આવી છે.
આ ખાસ વાર્તામાં, ચાલો જાણીએ તે અધિકારીઓ વિશે.
કપિલ રાજ- IRS ઓફિસર કપિલ રાજ હાલમાં એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના એડિશનલ ડાયરેક્ટરનું પદ સંભાળી રહ્યા છે. તેમની પાસે રાંચી ઝોનનો ચાર્જ પણ છે. રાજ હેમંત સોરેનની ધરપકડ સમયે ચર્ચામાં આવ્યો હતો.
હેમંત સોરેને તે સમયે SC-ST એક્ટ હેઠળ તેમની સામે FIR નોંધાવી હતી.
રાજ હાલમાં ઘણા હાઈ-પ્રોફાઈલ કેસોની તપાસ કરી રહ્યા છે, જેમાં દિલ્હી દારૂ કૌભાંડ, ઝારખંડ જમીન કૌભાંડ અને MLA હોર્સ ટ્રેડિંગનો સમાવેશ થાય છે.
રાજ, 2009 બેચના IRS (C&CE) અધિકારી, સપ્ટેમ્બર 2023 માં EDના વધારાના ડિરેક્ટર બન્યા અને હાલમાં તેઓ એક વર્ષની પ્રતિનિયુક્તિ પર છે. ઝારખંડ પહેલા કપિલ રાજ બંગાળમાં પોસ્ટેડ હતા અને તેણે ઘણા કેસોની તપાસ કરી હતી.
ઇડીના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, જ્યારે અરવિંદ કેજરીવાલે 8મી સમન્સ છોડી દીધી, ત્યારે રાજ પોતે સક્રિય થઈ ગયા અને 17મી માર્ચે તેમને 9મું સમન્સ મોકલવામાં આવ્યું. આ સમન્સ સામે કેજરીવાલ હાઈકોર્ટમાં ગયા હતા, પરંતુ ત્યાંથી પણ તેમને રાહત મળી ન હતી.
હાઈકોર્ટે રાહત આપવાનો ઈન્કાર કરતાની સાથે જ કપિલ રાજ તેની ઈડીની ટીમ સાથે દિલ્હીના મુખ્યમંત્રીના નિવાસસ્થાને પહોંચ્યા હતા.
રોબિન ગુપ્તા- એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના જોઈન્ટ ડાયરેક્ટર, રોબિન ગુપ્તા પણ દિલ્હી દારૂ કૌભાંડની તપાસ ટીમમાં છે. 2010 બેચના IRS અધિકારી ગુપ્તા EDમાં જોડાતા પહેલા GSTના મુંબઈ વિભાગમાં હતા.
2019માં નાણા મંત્રાલયે ગુપ્તાને EDમાં પોસ્ટ કર્યો હતો. તે સમયે તેમનું પદ નાયબ નિયામકનું હતું.
ભાનુપ્રિયા મીના- ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર ભાનુપ્રિયા મીના પણ દિલ્હી દારૂ કૌભાંડ કેસની તપાસ કરી રહેલી ED ટીમમાં છે. મીના તાજેતરમાં કેસીઆરની પુત્રી કવિતાની ધરપકડ દરમિયાન ચર્ચામાં આવી હતી. ધારાસભ્ય કેટીઆરએ તેમની પર બળજબરીથી ધરપકડ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો.
મીના 2015 બેચના IRS (C&CE) અધિકારી છે. વર્ષ 2020માં તેમને ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર બનાવવામાં આવ્યા હતા.
ભાનુપ્રિયા 2022થી દિલ્હી દારૂ કૌભાંડની તપાસ કરી રહી છે. સાંસદ સંજય સિંહની ધરપકડમાં પણ તેમનું નામ સામે આવ્યું હતું. તે સમયે સંજય સિંહે તેમના પર સાક્ષીઓ પાસેથી બળજબરીથી નિવેદન લેવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો.
જોગેન્દ્ર- એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના મદદનીશ નિયામક, જોગેન્દ્ર દિલ્હી દારૂ કૌભાંડના તપાસ અધિકારી (I.O.) છે. તેમની દેખરેખ હેઠળ સમગ્ર તપાસ ચાલી રહી છે. જોગેન્દ્રએ ED વતી કેજરીવાલને તમામ સમન્સ જારી કર્યા હતા.
વર્ષ 2020માં જોગેન્દ્રને EDમાં આસિસ્ટન્ટ ડાયરેક્ટર બનાવવામાં આવ્યા હતા. ત્યારથી તેઓ રાજધાની દિલ્હીમાં જ પોસ્ટેડ છે.
2023માં AAP સાંસદ સંજય સિંહે જોગેન્દ્ર વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કરવા માટે નાણા મંત્રાલય પાસેથી મંજૂરી માંગી હતી. સંજય સિંહે કહ્યું કે તેમનું નામ જાણીજોઈને દિલ્હી દારૂ કૌભાંડમાં ઉમેરવામાં આવ્યું અને પછી હટાવી દેવામાં આવ્યું.
જોકે, બાદમાં EDએ આ કેસમાં તેની ધરપકડ પણ કરી હતી.
AAPના વધુ બે મોટા નેતાઓ EDના રડારમાં છે.
EDના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, AAPના વધુ બે મોટા નેતાઓ દિલ્હી દારૂ કેસમાં રડાર હેઠળ છે. આમાં પહેલું નામ રાજ્યસભાના સાંસદ રાઘવ ચઢ્ઢાનું છે અને બીજું નામ મંત્રી કૈલાશ ગેહલોતનું છે.
EDએ મે 2023માં દારૂ કૌભાંડ કેસમાં રાઘવ ચઢ્ઢાના નામનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. EDની પૂરક ચાર્જશીટમાં કૈલાશ ગેહલોતનું નામ પણ છે.
અરવિંદ કેજરીવાલની ધરપકડ બાદ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે EDની ટીમ હવે આ લોકો સામે પણ કાર્યવાહી કરી શકે છે.
દિલ્હીના દારૂના કૌભાંડને 3 મુદ્દામાં સમજો
1. 2021 માં, દિલ્હી સરકારે નવી દારૂ નીતિ હેઠળ ખાનગી કંપનીઓને રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં દારૂના કોન્ટ્રાક્ટ આપવાનું નક્કી કર્યું. દિલ્હીના મુખ્ય સચિવના જણાવ્યા અનુસાર, આ સમગ્ર પ્રક્રિયામાં છેડછાડ કરવામાં આવી હતી, જેના કારણે સરકારને પાછલા દરવાજાથી ફાયદો થયો હતો. ED અનુસાર, સરકારે કંપનીઓને કોન્ટ્રાક્ટ આપવાના બદલામાં વચેટિયાઓ દ્વારા પૈસા લીધા હતા.
2. આ મામલો 2022માં પ્રકાશમાં આવ્યો હતો, જ્યારે તેની તપાસ CBIને સોંપવામાં આવી હતી. સીબીઆઈએ કેસ નોંધતાની સાથે જ ઈડી મની લોન્ડરિંગને લઈને સક્રિય થઈ ગઈ. EDએ આ કેસમાં તેલંગાણાથી લઈને દિલ્હી સુધી ઝડપી કાર્યવાહી કરી હતી. દિલ્હીના ડેપ્યુટી સીએમ મનીષ સિસોદિયાની ફેબ્રુઆરી 2023માં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. પહેલા CBI અને પછી ED દ્વારા તેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.
3. તપાસ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર દિલ્હીનું દારૂ કૌભાંડ આશરે 338 કરોડ રૂપિયાનું છે. આમ આદમી પાર્ટીએ ગોવાની ચૂંટણીમાં આ નાણાંનું રોકાણ કર્યું હતું. તેલંગાણાના દારૂના વેપારીઓએ પાર્ટીને બેકડોર ચેનલ દ્વારા પૈસા આપ્યા હતા. આ કારણે અરવિંદ કેજરીવાલ પણ આ કેસમાં રડારમાં આવી ગયા છે.
